ABD 20 Mart 2003’te Irak’ı işgal etti ve Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesine kadar gidecek süreci Kayaşehir Escort bayan başlattı
ABD ile İngiltere’nin başını çektiği ve Irak Özgürlük Operasyonu olarak isimlendirilen işgal sürecinde en tartışmalı bahis ABD idaresinin işgale münasebet olarak Saddam Hüseyin’in kitle imha silahları geliştirdiği ve bunu Escort Kayaşehir terör örgütleriyle paylaşabileceğini ileri sürmesiydi
Dönemin ABD Lideri George W Bush 2002’de Birleşmiş Milletler BM Genel Heyetinde yaptığı konuşmada Irak’ın kitle imha silahlarına sahip olduğunu ve bu silahları terörist kümelere Kayaşehir Escort vermekle tehdit ettiğini öne sürdü
Savaşa münasebet gösterilen bu sav işgalin birinci yılı boyunca tartışıldı fakat Saddam rejimi devrildikten sonra ülkede kitle imha silahlarına yönelik ispatlar bir türlü ortaya çıkmadı
ABD Senatosu İstihbarat Komitesi bir yıl sonra 2004’te Irak’ta kitle imha silahları savlarının yanlış olduğunu kabul etti Fakat bu açıklama kamuoyunda gereğince yankı bulmadı ve ABD’nin Irak’a müdahale etmesine yol açan münasebetlerden biri olarak kalmaya devam etti
Irak’ta kurulan bir komite 2005’te Irak’ın kitle imha silahları olmadığı sonucuna vardı
Dünyayı bu temelsiz bilgiyle yanıltan Bush ise lakin 2011’de kitle imha silahları argümanlarının gerçek olmadığını kabul etti
İddianın ana kaynağı New York Times gazetesiydi ve bu temelsiz tez yıllarca gazetenin prestiji her kelam konusu olduğunda gündeme geldi
Yüz binlerce Iraklı öldü ABD 1 5 trilyon dolar harcadı
Irak işgali beklenenden süratli gerçekleşti ve Bağdat kısa müddette düştü lakin işgal sonrasında Irak’ta direnişçilerle ABD güçleri ortasında şiddetli çatışmalar yaşandı ülkede siyasi ve etnik tansiyon arttı
Brown Üniversitesinin BM için yaptığı çalışmada işgalde sivil kayıplarının 275 bin ila 306 bin civarında olduğu tabir ediliyor lakin resmi olmayan sayılara nazaran savaşta hayatını kaybeden sivil sayısının 500 bine yakın olduğu kestirim ediliyor
ABD’nin savaşta 4 bin 431 askeri öldü 31 bin 994 askeri yaralandı Amerikan ordusunun 8 yıllık faal savaşının hazineye maliyetinin 1 5 trilyon dolardan fazla olduğu belirtiliyor
Irak işgalinin nedeni üzerine olduğu üzere sonuçları üzerine de fazlaca tartışma bulunuyor
İşgalin maliyetinin yanı sıra birçok uzman savaşın Irak’taki siyasi ve mezhepsel tansiyonları artırdığını ülkeyi istikrarsızlaştırdığını ve ABD’nin prestijine ziyan verdiğini savunuyor
İşgal bölgedeki istikrarsızlığı artırdı
Öte yandan işgalin bölgedeki istikrarsızlığı artırdığı terör örgütü DEAŞ üzere radikal kümelerin yükselişine neden olduğu PKK üzere terörist örgütlerin faaliyet alanının genişlemesine imkan tanıdığı bölgedeki gelişmelerle görülüyor
İşgalin ikinci yılında Irak’ta çıkarılan anayasa ile Irak Kürt Bölgesel İdaresi ilan edildi bölgede milletvekilliği ve cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılmaya başlandı
İşgal Irak’taki siyasi ve mezhepsel ayrışmalar ABD’nin dış siyaseti ve Orta Doğu üzerinde uzun vadeli tesirleri olan kıymetli bir olay olarak anılıyor
2011’de çekilen ABD 2014’te geri dönmek zorunda kaldı
ABD’de 2008 seçimlerini kazanan eski Lider Barack Obama’nın seçim vaatlerinden biri Irak savaşını bitirip Amerikan askerlerini ülkeden çekmekti
Obama bu vaadini 2011’de gerçekleştirdi ve Irak’taki askerlerinin büyük bir çoğunluğunu çekti fakat 2014’te DEAŞ’ın yükselişiyle birlikte Obama tekrar bu ülkeye asker göndermek zorunda kaldı
DEAŞ terör örgütü evvelce Suriye’de varlık gösterirken 2014’te başta Musul olmak üzere ülkenin orta bölümlerinin büyük bir kısmını işgal etti ve başşehir Bağdat’a yanlışsız ilerlemeye başladı Bu durum Irak hükümeti ve milletlerarası toplum tarafından büyük bir tehdit olarak değerlendirildi Bu nedenle ABD idaresi Irak’a tekrar müdahale etme kararı aldı
ABD öncelikle hava hücumlarıyla DEAŞ maksatlarını vurdu lakin daha sonra büyük ölçüde komuta denetimini kaybeden Irak ordusuna lojistik ve eğitim takviyesi vermek üzere ülkeye asker sevk etti
DEAŞ 2017’den itibaren Irak ve Suriye’de büyük ölçüde mağlubiyete uğratıldı fakat hala Irak’ta resmi sayılara nazaran 2 bin 500 ABD askeri bulunuyor
Irak işgaline yol açan Askeri Güç Kullanma Yetki Yasası Kongrede
ABD 2017 Ulusal Güvenlik Strateji Dokümanı ile 2018 Ulusal Savunma Strateji Evraklarında terörle uğraşın artık bir öncelik olmadığı Washington için Çin ve Rusya ile büyük güç rekabetinin daha öncelikli olduğu vurgulandı
Bu strateji dokümanları ışığında hem eski Lider Donald Trump hem de mevcut Lider Joe Biden Çin’i çevrelemek üzere Hint Pasifik bölgesine tartı verdi
Biden Ağustos 2021’de Afganistan’dan büsbütün çekildi ve Afganistan savaşının bittiğini resmen ilan etti
Ancak ABD hala Irak’ta DEAŞ ile gayret kapsamında münferit operasyonlar düzenliyor Irak ordusuna taktiksel takviye ve eğitim veriyor
Biden idaresi de Obama ve Trump idareleri üzere 2002’de Bush’a Irak’ı işgal imkanı veren Askeri Güç Kullanma Yetki AUMF yasasını Irak ve Suriye’deki askeri faaliyetlerine yasal destek olarak kullanıyor
Bu yasa Amerikan kamuoyunda Orta Doğu’da sonu gelmeyen savaşların müsebbibi olarak görülüyor ve kaldırılması yıllardır Kongrede tartışılıyor
16 Mart 2023’te ilgili yasanın ABD liderine verdiği yetkiyi geri alan bir tasarı Senato Genel Şurasına getirildi
Tasarı ön oylamada 27’ye karşı 68 oyla kabul edildi ve tasarının Senatoda bu hafta en son oylaması yapılacak
Senato Dış Bağlar Komitesi son üç yılda iki kere yetkinin feshedilmesi için oy kullandı
Yetkinin yürürlükten kaldırılması için Temsilciler Meclisi ve Lider Joe Biden’ın da onayından geçmesi gerekiyor
Tasarıyı destekleyenler 2002 yılında alınan kararın artık geçerli olmadığını ve ABD’nin Irak’taki askeri varlığının sona ermesi gerektiğini savunuyor
Ancak ABD’nin askeri dayanağı olmadan Irak ordusunun ülke güvenliğini sağlayıp sağlayamayacağı hala tartışma konusu
İşgalin 20’nci yılında Irak hala siyasi ve güvenlik problemleri ile karşı karşıya ve ülkede hala terör faaliyetleri etnik ve mezhepsel tansiyonlar yaşanıyor
Irak’ta siyasi kırılganlığın yanı sıra ekonomik ve güç güvenliğine yönelik risklere de dikkat çekiliyor
Dünyanın değerli petrol kaynaklarına sahip ve ana gelir kaynağı petrol olan Irak’ta ABD işgaliyle başlayan istikrarsızlık ve çatışma sonucunda petrol sanayisinde düşük üretim kapasitesi yetersiz altyapı ve yolsuzluk nedeniyle önemli meseleler yaşanıyor
Hem sivil kayıpları hem de maliyeti itibariyle ağır sonuçları olan işgalden 20 yıl sonra bile Irak’ın geleceği konusunda güvenlik ve siyasi istikrar tasaları sürüyor
