KTÜN’ün açıkladığı raporda Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde 6 Şubat’ta meydana gelen iki sarsıntı ile Escort Çamçeşme bölgede çok sayıda bina yıkıldığı zelzelenin 11 vilayette büyük yıkıma ve 50 bini aşan can kaybına sebep olduğu hatırlatıldı
Depremden iki gün sonra bölgeye giden KTÜN takımının İskenderun Teknik Üniversitesi Çamçeşme Escort Bayan ile Hatay’ın Antakya ve İskenderun ilçelerinde faaliyet gösterdiği Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı denetiminde hasar tespiti yaptığı belirtildi
Yapılan incelemede yumuşak alüvyon tabakanın geniş bir alana yayıldığı tabir edilerek Çamçeşme Escort şunlar kaydedildi
Yıkılan binaların yüzde 95’ini 2000 yılından evvel inşa edilen yapılar oluşturmaktadır Kontrolden uzak mühendislik hizmeti almamış beton ve donatıdaki materyal kalitesinin düşük olması üzere nedenlerden 2000 öncesi yapılar zelzelede hiçbir dayanım gösteremeden yıkılmıştır Yıkılan binaların çoğunluğunu 2000 yılı öncesinde inşa edilen binaların oluşturmasının ana
nedeni beton kalitesizliği ve düz donatı kullanılmasıdır Sarsıntı mühletinin 60 saniye üzere uzun bir müddette gerçekleşmesi esnek yapılarda rezonansa ve münasebetiyle yıkıma neden olduğu düşünülmektedir
KOLON AYRINTILARI PAYLAŞILDI
Yapıların kolon ve kirişlerinin kırılarak tesisat borularının geçirildiğinin gözlemlendiği vurgulanan raporda şu bilgilere yer verildi
Hemen çabucak tüm binalarda uygulanan çıkmalar da yapıda meydana gelen hasarın artmasına neden olmuştur Ayrıyeten alt katında iş yeri bulunan yapılarda dolgu duvarlar bulunmaması yahut kat yüksekliklerinin uygun olmaması nedeniyle yumuşak kat oluşumu meydana gelmiştir Dizaynda bitişik nizam olan yapıların ortalarında kâfi dilatasyon boşluklarının bırakılmamasından kaynaklı çekiçlemeye bağlı hasarlar oluşmuştur Birçok binada asma katlarda bulunan kolonlarda merdiven sahanlıklarının birleştiği kolonlarda yer katta havalandırma ve ışık gereksinimini karşılamak emeliyle oluşturulan bant pencerelerin birleştiği kolonlarda kısa kolon tesiri gözlemlenmiştir Bu üzere örneklerde kolon uzunluğu kısaldığından sarsıntı sebebiyle meydana gelen kesme gerilmelerinde artış meydana gelmiş ve bu sebeple de kısalan kolon boyunca hasar oluşumları gözlemlenmiştir
YATAY MİMARİ VURGUSU
Raporda ayrıyeten yeni yapılacak binalarla ilgili teklifler sıralandı
Yeni yapılacak yapıların taban etütlerinin kapsamlı bir halde yapılması gerekliyse tabanda güçlendirme uygulanması ve buna uygun temel sisteminin dizayn edilmesi gerektiği vurgulanarak şöyle devam edildi
Deprem riski yüksek bölgelerde canlı faylara yakın olan yapıların yer araştırmaları tekrar yapılarak mühendislik hesaplamaları denetim edilmeli ve yapı güvenilirlikleri gözden geçirilmelidir İmar planlarına altlık olmak üzere taban bölgelendirme çalışmalarına sürat verilmelidir Kentsel dönüşümler parsel bazından kurtarılarak adaları ve mahalleleri kapsayacak formda genişletilmelidir Yapı yaklaşma aralarının çekiçleme tesiri ve inançlı kurtarma aralıklarını de dikkate alarak yine kıymetlendirilmesi gerekmektedir Mevcut yapı stoklarının sarsıntı güvenliklerinin bir an evvel gözden geçirilmeli ve gerekliyse güçlendirme çalışmaları yapılmalıdır Yeni yapılacak binaların yatay mimariye uygun olarak ve sarsıntıya güçlü tasarım yapılmasına dikkat edilmelidir
BETON KONTROLÜ ARTIRILMALI
Hazır beton şirketlerinin kontrolünün artırılması dayanımı artırmak için yüksek oranlarda beton katkı hususu kullanımının önüne geçilmesi ve asgarî çimento dozajlarına kesinlikle uyulmasının sağlanması durabilite açısından hayati değere sahiptir Yapılarda kullanılacak donatı kalitesi ile ilgili takip ve denetimin sağlanması gereklidir Yapılarda yer katların iş yeri olarak tasarlanmasından mümkün olduğunca kaçınılması gereklidir Su elektrik kanalizasyon ve irtibat üzere altyapı tesislerinin sarsıntıdan etkilenmeyecek formda tasarlanması gerekmektedir Türkiye’de zelzele gerçeği doğrultusunda vilayetlerimizde Sarsıntı Master Planları yapılarak acil ulaşım yolları ve tahliye koridorları belirlenmelidir
