Gıda Laboratuvarları ve Besin Denetçileri Derneği (GLADER) Lider Yardımcısı Selman Bahadır Orhan, bilhassa sucukta hile tespit ettiklerini belirterek “Et yerine ot yiyoruz. Maalesef birtakım sucuklarda bu cins hilelere şahit olduk. Çok daha profesyonelce yapıldığı için kolay laboratuvarda bu hileleri yakalamamız mümkün olmuyor. Denetçiler, hayvansal hücre kullanılmadan sırf ot ile üretilmiş hileli sucukları tespit etti” dedi.
Gıda Laboratuvarları ve Besin Denetçileri Derneği (GLADER) ‘nin İstanbul’da yaptığı çalışmalarda değişik sonuçlar ortaya çıktı.
İstanbul’un 39 ilçesinden sucuklar toplanarak laboratuvar ortamında incelendi. Denetçiler, hayvansal hücre kullanılmadan sırf ot ile üretilmiş hileli sucukları tespit etti.
“ÖZELLİKLE SUCUK HİLEYE ÇOK AÇIK BİR BESİN MADDESİDİR”
GLADER Lider Yardımcısı Selman Bahadır Orhan, sucuğun üzerindeki etiketin okunması gerektiğini belirterek, “Ramazan ayı geldi, ister istemez beşerler kuvvetli ve daha kaliteli beslenmek istiyor. En yeterli hayvansal besinler ile açlığınızı bastırabilirsiniz. Bu noktada vatandaşımızı uyarmak gerek. Bilhassa sucuk hileye çok açık bir besin hususudur. Tüketicilerimize ve halkımıza ikazımız şu olacaktır. Üzerindeki etiketlerin çok güzel okunması gerekiyor. Kendi kontrollerini kendileri yapıyor olmalılar. Son kullanma tarihine bakılmalı.Aynı vakitte üzerinde içlerinde neler olduğu yazmak mecburî. Etiket bildirisine nazaran, bunların yazılması zaruridir. Hele hele de fiyat ucuzsa, incelemelerinde dikkatli olmaları gerekir” dedi.
“MAALESEF KİMİ SUCUKLARDA BU CİNS HİLELERE ŞAHİT OLDUK”
Yaptıkları araştırmalarda hiç hayvansal hücrenin olmadığı sucukları tespit ettiklerini belirten Orhan, “Kullandığımız hayvansal besinler değerli olduğu için hayvansal besinlere karşı bilhassa bitkisel proteinler kullanılıyor. Bunlar öbür sanayi tuzları ile kamufle edilmesinden tutun içerisine bir sürü hadiseler katılabiliyor. Bunları etiket bildirimine nazaran yazmamız zarurî olduğu için vatandaş o yüzden etiketleri çok uygun okumalı. Bir denetçi üzere çalışmaları gerek. Entegre üretim tesislerinde hileler çok daha gelişmiş durumda. Bunları yakalamamız çok daha güç oluyor.
Çok daha profesyonelce yapıldığı için kolay laboratuvarda bu hileleri yakalamamız mümkün olmuyor. Yapılan çalışmalarda hiç hayvan hücresi olmadan büsbütün bir hayvan besini üzere hayvansal besin elde edilmiş eserler yapıldığına şahit olduk” diye konuştu. Orhan soya unu, tuz, tatlandırıcı ile üretilmiş sucuğa et tadı verildiğini tabir ederek, “Bu manada çok gelişmiş teknolojiler var. Siz soya ununa tuz, tatlandırıcı kattığınızda et yediğinizi sanıyorsunuz. Bunun yakalanması çok güç. Önemli bir laboratuvar ile kimyasal muyanesinin yapılması gerek. Türkiye’de bu laboratuvarların sayısı hudutlu. Siz protein oranı olarak baktığınızda yüzde 22 protein var fakat değerli olan o proteinin bitkisel mi hayvansal mı olduğu çok kıymetli. Buradan şunu söylemek istiyorum. Et yerine ot yiyoruz. Maalesef birtakım sucuklarda bu çeşit hilelere şahit olduk” halinde konuştu.
“TAVUKTAN DA OTTAN DA SUCUK YAPILIR”
Marketlerde etten üretilen sucuğun kilosu 188 lira, tavuk sucuğun kilosu 87 liradan satılırken, kasaplarda ise et sucuğun kilosu 300 lira ile 350 lira ortasında değişiyor. Kasaplar ise kendi sattıkları sucuğun marketlerden daha muteber olduğunu savundu.
Kasap Özcan Yazıcı, sucukta hilenin rahatlıkta yapıldığına dikkat çekerek “Soya sosu, baharat, tavuk taşlığı koyabilir. Tavuk bile çeksen sucuk tadı olur. Kullanılan iyotlu tavuğu bile sucuk yapabilir, istediği fiyata satabilir. Tavuktan da ottan da sucuk yapılır, vatandaş esasen içeriğine bakmıyor. Biz burada doğruyoruz, yağsız tuzsuz veriyoruz” dedi.
“ÜZERİNDE NE OLDUĞU YAZIYOR”
Kasap Arif Aydın ” Sucuğun kilosu 330 lira. Et fiyatına nazaran şu an fiyat olağan. Bizim sucuklarımızın üzerinde ne olduğu yazıyor lakin yeniden de içine unsur koyuyorlar” diye konuştu.
30 yıldır kasaplık yapan Cengiz Uysal ise “Sucuğun kilosu 300 lira. Müşteri istediği eti seçiyor, istediğini veriyoruz. Her şey müşterinin gözü önünde yapılıyor, hazır satmıyoruz” halinde konuştu.