ABD Lideri’ne 1991 ve 2002’de Irak’a yönelik askeri güç kullanma imkanı veren yetkinin resmi olarak iptal edilmesine yönelik yasa tasarısı Senato’dan geçti.
Senato’da, ABD Lideri’ne 1991 ve 2002’de Irak’a yönelik askeri güç kullanma imkanı veren “Irak’ta Askeri Güç Kullanımı için Yetki (AUMF)” isimli yetkinin resmi olarak iptal edilmesine yönelik yasa tasarısının geçmesiyle ilgili kesin oylama yapıldı.
Oylamada 66 milletvekili “evet”, 30 milletvekili ise “hayır” oyu kullandı.
Tasarıya dayanak veren Senatörler, oylama öncesi yaptıkları konuşmalarda, Irak’ın işgalinin üzerinden geçen 20 yılda dünyanın değiştiğini belirterek, Irak’ın artık ABD’nin değerli ortaklarından olduğuna vurgu yaptı.
Senatörler, Irak’ın işgalinin 20. yılına denk gelecek biçimde yetkinin 20 Mart haftasında kaldırılmasını planlıyordu. Lakin kimi milletvekillerinin yetkinin kaldırılmasından fazla içeriğinin değiştirilmesine yönelik teklifleri üzerine yapılan oylamalar nedeniyle kesin oylama bugün gerçekleştirilebildi.
Yetkinin yürürlükten kaldırılması için Temsilciler Meclisi ve Lider Joe Biden’ın da onayından geçmesi gerekiyor.
Senato Dış Bağlantılar Komitesi, son üç yılda iki defa yetkinin feshedilmesi için oy kullandı. Temsilciler Meclisi’nde 2021’de kelam konusu tasarı oylanmış lakin Senato’da gündeme alınmamıştı.
AUMF yetkisini son olarak eski ABD Lideri Donald Trump, 2020’de İranlı General Kasım Süleymani’nin öldürüldüğü operasyon için kullanılmıştı.
IRAK’IN İŞGALİ
ABD Kongresi, 1991’de Körfez Savaşı’nda Irak önderi Saddam Hüseyin’in kuvvetlerinin Kuveyt’ten çıkarılması ve 2002’de ise Irak’ın işgali için Başkan’a askeri güç kullanma yetkisi vermişti.
ABD ve İngiltere öncülüğündeki koalisyon güçleri 20 Mart 2003’te “Saddam Hüseyin’in biyolojik silahlar ürettiği” argümanıyla Irak’ı işgal etmişti. ABD ve ona dayanak veren İngiltere, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun (BMGK) kararını beklemeden Irak’a “istikrar ve demokrasi” getireceği argüman edilen “Irak’ı Özgürleştirme Operasyonu”nu başlatmıştı.
Yüz binlerce sivilin hayatını kaybettiği, milyarlarca doların harcandığı bu askeri müdahale ülkede sivillerin bedelini ödeyeceği siyasi ve toplumsal kaosun yanı sıra terör örgütü DEAŞ’ın ortaya çıkmasına da yer hazırladı.