Çin Savunma Bakanlığı Sözcüsü Tan Kıfey, Pekin’de düzenlediği olağan basın toplantısında, iki ülke ordularının “uluslararası eşitliği ve adaleti teminata almak” ve “küresel güvenliğe katkı sağlamak” için birlikte çalışması gerektiğini belirtti.
Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in bu ayın başında Moskova’ya yaptığı ziyarette Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile vardığı mutabakatı hatırlatan Sözcü Tan, “Çin ordusu, iki devlet liderinin vardığı mutabakatı tam olarak hayata geçirmek için stratejik bağlantısı ve eş güdümü güçlendirmeye hazırdır.” dedi.
Tan, Çin ile Rusya ortasındaki bağın Soğuk Savaş’taki üzere misal bir ittifak olmadığını zira “cepheleşmeme” ve “üçüncü tarafları maksat almama” prensiplerine dayandığını vurguladı.
ABD’DEN PEKİN İDARESİNE “RUSYA” UYARISI
Çin, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasının akabinde “savaş” ve “işgal” sözcüklerini kullanmaktan kaçınmış, Birleşmiş Milletler Genel Şurasındaki oylamalarda çekimser kalarak Moskova’yı kınamayan az sayıda ülke ortasında yer almıştı.
ABD, Pekin idaresine Rusya’ya savaşta silah dayanağı sağlamaması tarafında ikazda bulunurken direkt silah satışı olmasa da iki ülke, bu devirde ortak askeri tatbikatlar dahil askeri iş birliğini sürdürmüştü.
12 UNSURLUK TAVIR EVRAKI
Çin, savaşın yıl dönümü olan 24 Şubat’ta krizin siyasi tahlili için tekliflerini içeren 12 unsurluk “tutum belgesi” açıklamıştı. Evrakta ülkelerin egemenliklerine hürmet gösterilmesi, yasal güvenlik dertlerinin dikkate alınması, tek taraflı yaptırımlara son verilmesi ve gerginliklerin evreli olarak azaltılarak ateşkesin sağlanması gerektiği vurgulanmıştı.
Ateşkes önerisi, ABD ve Avrupa Birliği’nin yanı sıra öneriyi fiili durumun kabul edilmesi olarak algılayan Ukrayna tarafından da kabul görmemişti. Kiev idaresi, bu şartlardaki bir barışın “savaşın dondurulması” manasına geleceğini lisana getirmişti.
Rusya da Çin’in görüşüne değer verdiğini lakin mevcut şartlarda Ukrayna sıkıntısının tahlilinde barış yoluna geçişin sağlanması için gerekli şartların oluşmadığını bildirmişti.
ÇİN-RUSYA STRATEJİK İŞBİRLİĞİ
Çin Devlet Lider Şi’nin Moskova ziyaretinde iki ülke önderleri, stratejik iş birliğini global ölçekte genişletme taahhüdünde bulunmuştu.
Şi ve Putin’in stratejik iş birliğinin genişletilmesine dair imzaladığı ortak bildiride Uzak Doğu’dan Avrupa’ya, Güneydoğu Asya’dan Orta Doğu’ya, Afrika’dan Latin Amerika’ya kadar geniş bir coğrafyada, Ukrayna’daki krizden Kuzey Kore’nin nükleer programına, Suriye’deki iç savaştan ve Libya’daki ve Filistin’deki duruma kadar farklı sorun alanlarına ait görüşlere yer verilmişti.