28 Mart’ta gündüz vakti meydana gelen olay Güneydoğu Asya, Avustralya ve Yeni Zelanda’nın birtakım bölgelerinde bağlantının yaklaşık bir saat boyunca kesilmesine sebebiyet verdi.
Bunun nedeni Güneş’teki bu patlamanın uzaya yüklü parçacıklardan oluşan bir plazma dalgası savurması. Plazma akışı Dünya’ya ulaşıp gezegeni bir kalkan üzere saran manyetik alanla etkileşime girdiğinde “Güneş fırtınası” ismini alıyor.
Bilim insanları bu Güneş fırtınasını “X sınıfı” diye kategorize etti.
Güneş patlamaları yaydıkları X-ışınlarının yoğunluğuna nazaran 5 kategoride (A, B, C, M ve X) sınıflandırıyor. Patlamalar, her düzeyde bir evvelkinin 10 katı yoğunluğa sahip oluyor.
X sınıfı bu sıralamada en güçlü patlamaları temsil ediyor.
Bu patlamaların akabinde Dünya’nın manyetik alanıyla etkileşime giren parçacıklar kuzey enlemlerinde eşsiz görünümlere sahne olan kutup ışıklarını meydana getiriyor. Fakat tıpkı vakitte navigazson, GPS ve irtibat sistemlerine ziyan vererek çalışmalarını engelleyebiliyor.
Bazı şiddetli patlamalar, yörüngedeki Memleketler arası Uzay İstasyonu’nda vazife alan astronotların da hayatını riske atabiliyor.
Güneş’teki hareketlilik artıyor
Son devirde Güneş’teki patlamalar giderek ağırlaşıyor. Bu da Dünya’nın plazma akışlarına daha sık maruz kalması manasına geliyor.
Bilim insanları, yıldızdaki patlamaların birkaç yıl içinde daha da artacağını ve tepe noktasına ulaşacağını belirtiyor. Zira Güneş, şu anda hareketli bir evrede.
Yıldız her 11 yılda bir, sakin yahut fırtınalı geçen bir döngüsünü tamamlıyor ve yenisini başlatıyor. Güneş’in 2019’da 25. döngüsüne girdiği biliniyor. Bu döngülerden sakin olanına, yani yıldızdaki patlamaların ve lekelerin en az düzeye indiği periyotlara “solar minimum” ismi veriliyor.
Güneş lekelerinin arttığı ve patlamaların da sıklaştığı evrelerse “solar maksimum” diye isimlendiriliyor.
2025’te Güneş’in solar azamî evresi tepe noktasına ulaşacak. Bu nedenle bilim insanları bilhassa 2025 civarında şiddetli patlamaların Dünya’yı etkilemesini bekliyor.