Piri Reis Üniversitesi Uygar Hukuk Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Hulki Cihan, 1965’li yıların gereksinimlerine nazaran hazırlanan Kat Mülkiyeti Kanunu’nun miadını doldurduğunu belirterek, yeni düzenlemeyle site idaresinin denetleneceğini, aidat artışlarıyla ilgili nitelikli çoğunluğun karar vereceğini söyledi.
Son periyotta gündemden düşmeyen fahiş site aidatlarıyla ilgili Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği, Adalet ile İçişleri Bakanlıkları, Kat Mülkiyeti Kanunu’nda değişiklik üzerinde çalışıyor.
Fahiş aidat artışının önüne geçmek için üç bakanlık tarafından yürütülen yeni yasal düzenlemeye ait AA muhabirine bilgi veren Doç. Dr. Cihan, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 1965’te hazırlandığını, bugüne gelinceye kadar bir kadro eklemeler yapıldığını lakin mevcut kanunun gereksinimleri karşılamadığını söyledi.
Cihan, kanunun küçük apartmanları kapsadığını belirterek, “Kanuna, 2008’de yapılan düzenleme ile sitelere ait 9-10 unsurluk bir ek yapıldı lakin bu da kâfi olmadı. 1965’li yıların gereksinimlerine nazaran hazırlanan Kat Mülkiyeti Kanunu çoktan miadını doldurdu, bu manada yeni bir düzenlemeye muhtaçlık var. Bu kanunun uzmanlar eliyle bilhassa de sitelerde hiçbir soruya yer bırakmayacak formda düzenlenmesi gerekiyor. Bağımsız kontrolün gelmesinin de kaide olduğunu düşünüyorum.” diye konuştu.
“KAT MALİKLERİ İDARESİ DENETLEME SÜREÇLERİNE YETERİ KADAR KATILMIYOR”
Kanunun eski olmasının yanı sıra bir de uygulamada sorun yaşandığına dikkati çeken Cihan, Türkiye’de yaklaşık 3 bin 800 site idare şirketi olduğunu söyledi.
Cihan, bu şirketlerin bir kısmının kâfi donanıma sahip olmadığının altını çizerek, şunları kaydetti:
“Bu yetersizlik bilhassa büyük sitelerde problemlerin daha da büyümesine neden oluyor. Bu şirketlerin yönetimsel manada yaptığı kusurlar ve eksikler, Türkiye’de bir site idaresi problemini gündeme getirdi. Bu idare yanlışlarıyla ilgili hakkını aramak için mahkemeye giden site sakinlerinin açtıkları davaların tamamlanması yaklaşık 5 seneyi buluyor. Kat maliklerinden fahiş aidatlar yahut hiç gerçekleşmeyen masrafları kağıt üzerinde göstererek, ek bütçeler alınması siteler için en büyük problemlerin başında geliyor. ”
Yönetimsel yanlışlara karşı site sakinlerinin daha hassas olması gerektiğine vurgu yapan Cihan, kat maliklerinin idaresi denetleme, alınan kararları inceleme süreçlerine yeteri kadar katılmadığını ve takip etmediğini söyledi.
Cihan, site sakinlerinin de hak ve hukuklarını takip etmeleri gerektiğini belirterek, “Kat malikleri olarak yönetim kurulu toplantısına katılmadık ve çıkan yönetim kurulu bütçesine de itiraz etmediysek geçmiş olsun. Yasal mühletinin sonunda bu işletme bütçesi mutlaklaşmış olur ve her ne kadar fahişte olsa aidatı ödemek zorunda kalırız. Aslında toplantılara katılıp, süreçleri takip edip, itiraz hakkımızı kullanmalıyız. Fakat toplum olarak yasal haklarımızı takip etmiyoruz. Ferdi olarak hepimiz sorumluyuz, sorunu evvel kat malikleri idare şurasında çözmeliyiz. İş işten geçtikten sonra bunu dava konusu yapıp kazansak bile bir manası olmayacak.” sözünü kullandı.
“SİTE İDARE ŞİRKETLERİNİ BAĞIMSIZ DENETÇİLER DENETLEYECEK”
Cihan, ülke genelinde kiralarda yaşanan artışlara paralel olarak aidatların da arttığını lisana getirerek, bu manada aidatlara bir düzenleme gelmesinin kaide olduğunu vurguladı.
Yeni düzenlemeyle site idare şirketlerine yönelik de birtakım değişiklerin gündeme geleceğini aktaran Cihan, şöyle devam etti:
“Yeni düzenlemeyle her site idare şirketi artık faaliyetine devam edemeyecek, bunun için aşikâr sertifikalar alması gerekecek. Site idare şirketlerini bağımsız denetçiler denetleyecek ki bunu çok önemsiyorum. Denetçiler tarafından mali bütçeler denetlenecek çünkü orta ölçekli bir site neredeyse küçük ölçekli bir şirketin sermayesine bedel. Aidat artışıyla ilgili mevcut Kat Mülkiyeti Kanunu’nda oy çokluğu kafiydi artık nitelikli çoğunlukla karar alınacak. Bu da kıymetli bir detay.”
Cihan, yeni düzenlemeye nazaran, site idaresine gelecek bireylerin sicillerine de bakılacağına vurgu yaparak, muhakkak hatalardan karar almamış şahısların site idaresinde yer alabileceğini, bunun da sitelerde zorla idaresi ele geçiren bir grup yasa dışı kümelerin önünü keseceğini söyledi.
Türk halkının toplu hayat kültürüne şimdi tam olarak alışamadığını belirten Cihan, şöyle konuştu:
“Öncelikli olarak site yaşantısında birbirimizin hakkına saygılı olmalı bu kavramı oturtmalıyız. Bunun yanında yasal düzenlemeler de çok kıymetli. Sonuç olarak, ‘fahiş aidat ödemek istemiyorum’ diyenlere en azından kanun çıkana kadar sitelere taşınmayı iki kez düşünmelerini tavsiye ederim. Bir siteye taşındığınızda toplumsal donatılar nedeniyle bir apartmana nazaran daha fazla aidat ödeyeceksiniz, bunu bilerek taşının. Şayet bir siteye taşınırsanız da kesinlikle yönetimsel süreçleri takip edin, işin ehil insanlara verilmesini sağlayın ve vaktinde itiraz hakkınızı kulanın. Tabi bunu iş işten geçmeden yapın.”
