Kalecik’teki İHA Test Merkezi’ndeki testte, belirlenen bir senaryo çerçevesinde 2 Bulut Altı İnsansız Hava Aracı BAHA, 2 İnsansız Kara Aracı BARKAN ve 5 drondan oluşan dron sürüsü birlikte misyon yaptı. Tüm araçlar yetenekleri doğrultusunda vazife paylaşımı yaparak kendilerine verilen vazifesi yerine getirdi.
HAVELSAN Genel Müdürü Mehmet Akif Nacar, AA muhabirine, 2020 yılında başlayan AR-GE projesiyle sürü insansız araçlar konusundaki yol haritasını adım adım gerçekleştirdiklerini söyledi.
Bu kapsamdaki çalışmaların İnsansız Kara Aracı BARKAN ile başladığını ve aracı otonom misyon yapabilir hale getirdiklerini tabir eden Nacar, daha sonra bulut altı insansız sistemlerle ilgili çalışmalara başladıklarını ve BAHA’yı ortaya çıkardıklarını belirtti.
Bu araçlar ve sürüye elverişli dronlar ile otonom biçimde sürü zekasını uygulamak için çalışmalar gerçekleştirdiklerini anlatan Nacar, gelinen noktada birlikte havalanıp farklı formasyonlar çerçevesinde bir arada vazife yapabilen bir altyapıyı hayata geçirdiklerini söz etti.
Son saha testinde Karma Sürü Operasyon Merkezi’ni test ettiklerini bildiren Nacar, teste ait şu bilgileri verdi:
“2 öncü İHA’mız havada keşif yapıyorlar. Bunların tespit ettiği maksatlara yerdeki insansız kara araçları yönlendirilebiliyor. Yerdeki insansız kara araçları maksatları tespit ettikten sonra ayrıyeten o bölgeye sürü dronlarımızı da göndererek bölgedeki keşfi oradan sürdürmeyi sağlıyoruz. Öncü İHA’lar vazife bölgelerine gidiyorlar, o bölgeye sürü sistemlerimizi göndererek bu senaryoyu, bu operasyonu tamamlamış oluyoruz. Bu, dijital birlikler ve sürü teknolojileri manasında gelmek istediğimiz en değerli dönüm noktalarından biriydi. Bunu alanda gerçekleştirerek çok değerli bir adım atmış oluyoruz. Bundan sonra gelecek sistemlerde daha farklı senaryolar, daha fazla sayıda insansız hava aracının, insansız kara aracının ve sürü dronların olabildiği, birkaç sürü dronun birebir anda faaliyet yapabildiği senaryolar üzerinde çalışarak bu ekosistemi geliştiriyor olacağız. Bugün değerli bir başarıyı yerinde gerçekleştirmiş olduk.”
“SATABİLECEĞİMİZ ÜLKELER VAR”
Çalışmalarının semeresini yavaş yavaş almaya başladıklarını lisana getiren Nacar, BAHA’yı ihraç ettiklerini, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde kullanılmasının planlandığını, BARKAN’ı da envantere teslim ettiklerini söyledi.
Nacar, “Bu operasyon merkezi sayesinde birden fazla çoklu vazifesi tıpkı anda tek bir komuta merkeziyle yapabilme kabiliyetine otonom olarak erişmiş olacağız. Bundan sonra daha büyük sürüler, daha büyük ekosistemleri gerçekleştirmek üzere yolumuza devam edeceğiz.” dedi.
Mehmet Akif Nacar, sürü konsepti ya da karma sürüyü paket halinde birinci kere satabilecekleri ülkeler olduğunu düşündüklerini, bunu başardıklarında birincilerden birini gerçekleştireceklerini bildirdi.
YAZILIMLARDA GELİŞMİŞ DÜZEY
Karma Sürü Operasyon Merkezi ile yapılan testin “sürü zekasının” algoritma ve yazılım manasında alana çıkabilecek olgunluğa geldiğini ortaya koyduğunu vurgulayan Nacar, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Yazılımlarımızın ve yapmış olduğumuz, geliştirmiş olduğumuz algoritmaların gerek dağıtık sistem olsun gerek merkezi sistemle bu sürülerin yönetilmesi olsun ve gerekse de sürü zekasıyla yapmış olduğumuz bu karma kombine sistem aslında yazılımların gelmiş olduğu olgunluk düzeyini gösteriyor. Dronların birbirine nazaran izafî pozisyonları, kendi ortasındaki haberleşmeleri, link irtibatları, haberleşme sonucunda pozisyonlarını değiştirmeleri hepsi bu işin aslında birer modülü. Alışılmış ki yerden kumanda ediliyor. Sürünün başında bir de kumandan var. Kumandan yerden komutları veriyor, komutları İHA’lara veriyor. Onlar maksadı bulduğu vakit yere bildiriyor kumandana ve o kumandan sürüleri oraya intikal ettiriyor. Yerden insansız kara araçlarını, havadan da sürü dronları oraya intikal ettirerek operasyonu tamamlamış oluyor. Bu algoritmalarımızın olgunluk düzeyine gelmiş olduğunu gösteren bir test oldu. Daha sıkıntı kurallarda, daha farklı alanlarda bu testleri sürdüreceğiz ve daha başarılı işler yapacağız diye düşünüyoruz.”
Mehmet Akif Nacar, farklı firmaların insansız araçlarını bu sisteme entegre etmeyi hedeflediklerini, bir otonomi modülüyle ya da mevcut otonomisiyle haberleşmeyi sağlayarak bunu başarabileceklerini düşündüklerini söyledi. Nacar, envanterdeki mevcut eserlerin de tıpkı formda karma sürüye dahil edilebilmesiyle ilgili bir yol haritaları bulunduğunu kaydetti.
YENİ İHRACAT HABERLERİ YOLDA
HAVELSAN Eser Geliştirme ve Üretim Yöneticisi Veysel Ataoğlu da uzun müddettir alanda çeşitli testler yaptıklarını ve farklı araçların müşterek vazife konseptini yerine getirebilmesini sağlamaya çalıştıklarını söyledi.
Karma Sürü Operasyon Merkezi ile insansız hava-kara araçlarının yönetilebildiğini, onların birbiriyle haberleşmesinin sağlanabildiğini, verilen misyonların yerine getirilebildiğini doğruladıklarını vurgulayan Ataoğlu, bundan sonra farklı tip araçlarla “dijital birliğin” alanını genişletmeye çalışacaklarını belirtti. Ataoğlu, şöyle konuştu:
“Biz bu platformların üreticisi değiliz, bunların akıl noktasındayız. Bu platformları üreten firmalar var ve biz bunları akıllandırıyoruz, bunları bir robot haline getiriyoruz. Bu robotlar da hem maliyet açısından, hem askeri kayıpların azalması açısından, hem de yüksek düzeyde muvaffakiyet oranıyla katkı sağlayacaklar. HAVELSAN bünyesinde yapay zeka dediğimiz bir algoritmayı çalıştırarak bu sistemleri birbirleriyle hareket edebilir düzeye getirmiş bulunmaktayız.”
“Dijital birlik” konseptini müşterilere de anlattıklarını ve bu eserlere yönelik ilgi oluştuğunu lisana getiren Ataoğlu, ihracat faaliyetlerine ait şu bilgileri verdi:
“BAHA’yı ihraç ettik. İkinci ihracatımız da yolda diyebilirim. Orta Asya’da bir ülkeden talep var, yüzde 90 düzeyine geldik diyebiliriz. Gayemiz BAHA ile birlikte BARKAN’ın da bu sisteme entegre olabildiğini gösterip, yurt dışında kullanılabilecek bir konsept oluşturmaya çalışıyoruz. Gayemiz yakın vakitte BARKAN’ın ihracatını da gerçekleştirmek.”
